Zamek w Raciborzu – gród wzmiankowany w Kronice Galla Anonima we wpisie datowanym na rok 1108. Pierwsze partie ceglane powstały prawdopodobnie w połowie XIII wieku.
Przypuszcza się, że pierwsza wzmianka o raciborskim grodzie powstała około 845 roku w nocie zwanej Geografem Bawarskim. Wspomina ona o plemieniu Gołężyców
zamieszkującym dorzecze Górnej Odry, które posiadało tam pięć grodów. Na podstawie badań przypuszcza się, że jednym z tych grodów był właśnie Racibórz.
Od 1108 roku do początku XIV wieku zamek znajdował się pod panowaniem Piastów. Do I połowy XIV wieku rezydował tutaj kasztelan, od końca XIV wieku do 1743 roku była to także siedziba starosty raciborskiego okręgu zamkowego. Od 1172 roku zamek był również siedzibą książęcą. Za czasów panowania Bolesława Krzywoustego warownia zaliczała się do ważnych grodów broniących południową granicę państwa polskiego